Proces wytwarzania towarów składa się z wielu etapów, które powinny być optymalnie rozplanowane. Aby maksymalnie zwiększyć wydajność firmy konieczne jest sprawne zarządzanie produkcją. Jak jednak wyznaczyć właściwe cele i jaką metodę wybrać, by osiągnąć najlepsze rezultaty?
Na czym polega zarządzanie produkcją?
Celem każdej firmy, która zajmuje się produkcją, jest generowanie jak największych zysków. Obecny rynek jest jednak tak konkurencyjny, że by osiągnąć na nim sukces, trzeba podejmować najlepsze decyzje. Tyczy się to również zarządzania produkcją, gdzie nie ma miejsca na pomyłki i niedociągnięcia. To od sprawności tego procesu zależy przecież często wiele innych obszarów działania przedsiębiorstwa. Warto więc wiedzieć, jak zarządzać produkcją, by móc maksymalnie zoptymalizować wytwarzanie nowych towarów.
Sprawne zarządzanie produkcją, a więc procesem wytwarzania przeznaczonych do sprzedaży produktów, można podzielić na kilka kluczowych elementów. Optymalizacja każdego z nich jest niezwykle ważna, by w wyznaczonym czasie otrzymać towary najwyższej jakości. Najważniejszymi działaniami związanymi z zarządzaniem produkcją są więc:
- planowanie;
- uporządkowanie;
- kierowanie;
- kontrolowanie.
Sama znajomość tych elementów nie wystarczy jednak, by zoptymalizować proces wytwarzania towarów. Konieczne jest jeszcze zdefiniowanie celów, zdobycie wiedzy o metodach zarządzania produkcją i – co najważniejsze – o tym, jakie działania mogą okazać się pomocne w jej usprawnianiu.
Jakie są główne cele zarządzania produkcją?
Choć różne firmy mogą skupiać się na innych szczegółowych zadaniach, główny cel przedsiębiorstw zajmujących się produkcją jest wspólny. Jest nim zwiększenie zysku i umocnienie pozycji na rynku. By go osiągnąć konieczne jest jednak realizowanie pomniejszych zadań, do których możemy zaliczyć:
- zwiększenie przychodu;
- redukcję kosztów;
- zwiększenie jakości pracy i wytwarzanych produktów;
- przyspieszenie wytwarzania produktów;
- zwiększenie konkurencyjności.
Aby zrealizować przedstawione cele, konieczne jest jednak podjęcie określonych działań. Usprawnianie zarządzania produkcją często rozpoczyna się do odpowiedzi na pytania:
- Co trzeba wyprodukować?
- Z czego należy wyprodukować dany towar?
- W jaki sposób ma przebiegać produkcja?
- Ile towaru należy wyprodukować?
- W jakim czasie ma zostać wyprodukowany towar?
Są to pytanie, na które odpowiada się przede wszystkim na etapie planowania produkcji. Warto jednak weryfikować te kwestie także w trakcie pozostałych etapów. Często okazuje się, że konieczne jest wprowadzanie wielu poprawek względem wstępnych założeń, dlatego wymagana jest szczegółowa obserwacja i analiza danych. Niezwykle ważna jest tu rola kadry kierowniczej, która nie może bać się wdrażania właściwych zmian, które mają na celu optymalizację produkcji.
Jakie są metody zarządzania produkcją?
To, w jaki sposób powinno wyglądać zarządzanie produkcją w danej firmie, zależy od wielu czynników. Na przestrzeni lat wyłoniło się kilka najważniejszych metod, które pozwalają zoptymalizować ten proces. Każde przedsiębiorstwo powinno przyjrzeć się swoim potrzebom i dobrać taki system zarządzania produkcją, który sprawdzi się najlepiej. Warto przyjrzeć się więc czterem głównym metodom, do których zaliczamy:
- Lean Manufacturing – metoda ta opiera się na optymalizacji produkcji przez jak największe ograniczenie marnowania zasobów. Działania, które wchodzą w skład tej strategii obejmują wiele płaszczyzn zarządzania. Należy więc przyjrzeć się między innymi temu, czy materiały, z których produkowany jest gotowy towar, nie oczekują zbyt długo na wykorzystanie. Kolejnym wartym uwagi czynnikiem jest to, czy maszyny wykorzystywane są optymalnie i czy nie mają zbyt długich przestojów. Ważnym elementem jest też obserwacja, czy przydzielane pracownikom zadania są naprawdę użyteczne, czy służą jedynie zajęciu ich czasu pracy. Kluczowe dla tej strategii jest jednak wyeliminowanie nadprodukcji, zalegania zapasów oraz niepotrzebnego przemieszczania towarów. Wdrożenie związanych z tą metodą zarządzania produkcją działań zwiększa wydajność, skraca czas wytwarzania produktów oraz pozwala na znaczną redukcję kosztów.
- Kanban – metoda ta również ma na celu ograniczenie marnowania zasobów. Opiera się ona jednak na sygnałach wizualnych. Dawniej stosowano do tego papierowe karty, obecnie funkcję te przejmuje zazwyczaj program do zarządzania produkcją. Kanban zakłada przede wszystkim odpowiadanie na popyt, zamiast wytwarzania towarów, które są potem magazynowane. W swoich zasadach zakłada więc wyeliminowanie: braków, opóźnień, zapasów, kolejek, bezczynności, zbędnych operacji technicznych i kontrolnych oraz przemieszczeń. Zastosowanie tej metody zarządzania produkcją może pomóc znacznie zredukować koszty, szczególnie te związane z magazynowaniem.
- Algorytm MRP – MRP, czyli planowanie zapotrzebowania materiałowego, to metoda, której celem jest dokładne obliczenie zapotrzebowania na materiały i dostosowanie produkcji do terminów dostaw oraz aktualnego popytu. W tym celu najczęściej wykorzystuje się system zarządzania produkcją, do którego wprowadza się wszystkie potrzebne dane. Dzięki temu można uzyskać bardzo precyzyjne wyliczenia, które mogą pomóc poznać i zredukować koszty, a także wyznaczyć czas dostawy materiałów. Metoda ta jest bardzo dokładna i pomaga w dostosowaniu ilości wytwarzanego towaru do aktualnego popytu. Wykorzystywane w tym celu algorytmy są dostosowywane do konkretnego typu produkcji.
- Benchmarking – technika ta polega na poznawaniu rozwiązań wykorzystywanych przez największe firmy zajmujące się branżą i próbie przeniesienia ich na realia danego przedsiębiorstwa. Nie jest to jednak bezmyślne kopiowanie. Celem benchmarkingu jest przede wszystkim gromadzenie wiedzy, którą można następnie wykorzystać, dlatego musi odbywać się to systematycznie, a nie jednorazowo. Pozyskane wzorce powinny też zostać umiejętnie przetworzone, a niekiedy także ulepszone. Metoda ta często pozwala na odkrywanie nowych rozwiązań, redukcję kosztów, a także na porównanie wyników i postępów firmy z konkurencyjnymi przedsiębiorstwami.
Kontrola produkcji i całego procesu
Kontrolowanie produkcji to bardzo ważne zadanie, które wpływa na efektywność samego procesu, jak również na jakość towaru. Dlatego właśnie kontrola powinna odbywać się zarówno podczas wytwarzania produktu, jak i w momencie, kiedy jest on już gotowy. Sprawdzać należy oczywiście nie tylko poprawność wykonywanej pracy, ale także działanie maszyn czy też rzeczywiste zapotrzebowanie. Obecnie zarządzanie produkcją i kontrolowanie wszystkich procesów jest właściwie niemożliwe bez odpowiedniego systemu. Zadania te często wymagają bowiem brania pod uwagę bardzo wielu danych. Specjalistyczny program do zarządzania produkcją będzie w stanie znacznie szybciej i dokładniej je przeanalizować. Sprawia to, że przedsiębiorstwa, które nie stosują odpowiedniego oprogramowania, często pozostają w tyle za konkurencją.
- Zewnętrzny materiał partnerski